Weerstandsvermogen en risicobeheersing

De benodigde weerstandscapaciteit stellen we vast aan de hand van een risico-inventarisatie die twee maal per jaar plaatsvindt. Per risico is een inschatting gemaakt van de kans dat deze zich voordoet. Daarnaast zijn de financiële gevolgen van deze risico’s waar mogelijk gekwantificeerd.

In het algemeen kan worden geconstateerd dat de risico's voor gemeenten zijn toegenomen. Door verandering van het Burgerlijk Wetboek en door de mondigheid van de burgers worden gemeenten steeds vaker geconfronteerd met claims op basis van wettelijke aansprakelijkheid. Ook de wettelijke taken binnen het Sociaal Domein leiden tot een toename van het aantal risico's.

De risico's die relevant zijn voor de bepaling van het weerstandsvermogen zijn die risico's die niet op een andere manier zijn af te dekken. Voor de onderkende risico's wordt een inschatting gemaakt van de kans dat het risico zich voordoet en een inschatting van de financiële omvang van het risico. Omvang vermenigvuldigd met kans geeft het risicobedrag dat opgeteld meetelt in de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. Bij een risico bestaat geen absolute zekerheid dat dit zich ook werkelijk zal voordoen. Daarmee onderscheidt een "risico" zich van een "feit". De kans dat zich alle risico's tegelijkertijd zullen voordoen is ook zeer onwaarschijnlijk. Vanuit financieel oogpunt is het daarom niet zinvol om alle risico's voor de volle 100% af te dekken. Dit zou een dusdanig beslag leggen op de beschikbare middelen dat het een enorme invloed zou hebben op de bedrijfsvoering.

Risico's bedrijfsprocessen
Betreft verschillende ondernemersrisico's die de gemeente loopt met betrekking tot de algemene handhavingsproblematiek.

Financiële risico's
Deze risico's hebben voornamelijk betrekking op de open einde-regelingen van sociale zaken, de onzekerheden die samenhangen met de Algemene uitkering uit het Gemeentefonds, de Wet Open Overheid. In de begroting 2026 zijn ook risico's meegewogen voor de reeds gedane uitgaven van grote projecten als de Purmer, de Lange Weeren en de ambtelijke huisvesting. Daarnaast is het risico voor wachtgeldverplichtingen opgenomen en het risico op schijnzelfstandigheid als gevolg van de opheffing van het handhavingscriterium.

Risico's financiering
Betreft de gewaarborgde geldleningen.

Risico's Juridische- en aansprakelijkheid
Naast onzekerheden verbonden aan afgegeven garanties voor geldleningen, behoren de risico's verbonden aan bestemmingsplannen en datalekken tot de belangrijkste categorie.

Risico's Materieel
Hier zijn de risico's opgenomen die kunnen voortvloeien uit de overname van wegen van het waterschap HHNK. Echter ook verborgen gebreken van eigen vastgoed (in afwachting van te houden inspecties) zijn hierin ondergebracht.

Risico's verbonden partijen en deelnemingen
De hier gepresenteerde risico's hebben betrekking op mogelijke fluctuatie van de te ontvangen dividend van verbonden partijen waarvan onze gemeente aandelen bezit, waaronder de in 2024 opgerichte Joint Venture met Glasdraad. De toekomst zal moeten uitwijzen of de opbrengsten conform de ramingen worden gerealiseerd.

Risico's Onvoorzien restant 2,5% lasten
Dit betreft een post voor algemene risico's die de gemeente loopt. Gerekend is op 2,5% van de totale begrote lasten.