Financiën

KN26 Medewerkers-tevredenheidsonderzoek (MTO)/Preventief Medisch Onderzoek (PMO)
In het collegeprogramma is opgenomen dat er om het jaar een Medewerkers-tevredenheidsonderzoek (MTO) wordt gehouden. Officieel is er binnen de organisatie nog nooit een MTO uitgevoerd; het laatste onderzoek betrof een Preventief Medisch Onderzoek (PMO). In het tweede kwartaal van 2026 zal een gecombineerd MTO/PMO plaatsvinden. Hiermee voldoen we aan de Arbowet door medewerkers periodiek een preventief medisch onderzoek aan te bieden en tegelijkertijd hun tevredenheid te meten. Dit onderzoek zal voortaan eens per drie jaar worden uitgevoerd. De kosten voor dit gecombineerde onderzoek bedragen circa € 30.000. Deze bijstelling leidt tot een verlaging van het saldo begroting 2026 en 2029 van € 30.000

KN26 Organisatie ontwikkeling: Opstellen visiedocument
Het opstellen van een financieel strategische visie voor de gemeente Edam-Volendam om in de nabije toekomst strategische keuzes te kunnen maken, zodat het gemeentebestuur een afwegingskader kan maken voor toekomstige investeringen en bezuinigingen. Deze visie ontbreekt nu, waardoor er geen gedragen en gewogen afwegingen gemaakt kunnen worden. De incidentele kosten bedragen € 100.000. Voorgesteld wordt voor het opstellen van dit visiedocument in 2026 en 2027 € 50.000 beschikbaar te stellen en dit te dekken uit de Algemene reserve. Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Uitbreiding formatie Informatievoorziening
Naast ontwikkelingen op het gebied van ICT projecten, zijn er ook ontwikkelingen op het personele vlak. De ontwikkelingen gaan steeds harder en worden ook steeds complexer. Het aantal werknemers binnen de gemeente groeit ook. Daar staat tegenover dat ook de formatie van de sectie Informatievoorziening moet groeien om de nodige en gewenste ondersteuning te kunnen blijven geven. Zo zien we de ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence (AI) zeer snel gaan. Maar ook de daaraan gekoppelde complexiteit van ICT applicaties, informatiebeveiliging en samenwerkingsplatformen. Met de huidige kennis en personele capaciteit is dat niet bij te houden. Dat gaat knellen en heeft daarmee gevolgen voor de dienstverlening en bedrijfsvoering. Voorgesteld wordt om de sectie Informatievoorziening gefaseerd uit te breiden. 2 nieuwe medewerkers in 2026, 3 in 2027 en 4 in 2028. Het gaat hier om 2 medewerkers Technisch ICT Beheer, 1 medewerker informatiebeveiliging en 1 IV adviseur. Deze bijstelling leidt tot een structurele verlaging van het saldo begroting voor de jaren 2026 tot en met 2029 van respectievelijk € 182.000, € 289.000, € 393.000 en € 405.000. .

KN26 Organisatie ontwikkeling: Formatie strategische bestuursadviseurs
De top van de organisatie structureel te versterken met twee strategisch bestuursadviseurs om het strategisch vermogen te vergroten t.b.v. raad, college en management. De structurele kosten bedragen € 225.000. Voorgesteld wordt de structurele kosten te dekken binnen de bestaande begroting van de gemeente door het maken van keuzes bij de herinrichting van de organisatie (als stelpost bezuinigingen van € 225.000). Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Organisatie ontwikkeling: Tijdelijke formatie organisatieadviseur
De top van de organisatie tijdelijk te versterken met een organisatieadviseur. Doel: ondersteuning van de nog aan te stellen vaste gemeentesecretaris om de richting van de organisatie professioneel te laten begeleiden. De incidentele kosten bedragen € 100.000. Voorgesteld wordt deze kosten de dekken uit de Algemene Reserve. Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Organisatie ontwikkeling: Tijdelijke formatie strategisch proces manager
De organisatie tijdelijk uit te breiden met een strategisch procesmanager, waardoor de capaciteit verdubbeld om de processen vast te leggen en te verbeteren. De incidentele kosten bedragen € 100.000. Voorgesteld wordt deze kosten te dekken uit de Algemene reserve. Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Organisatie ontwikkeling: Frictiebudget
De medewerkers zo equiperen, dat ze hun werk met plezier, doelgericht en effectief kunnen uitvoeren. Medewerkers zijn de spin in het web, dus het is belangrijk, dat er meer geïnvesteerd wordt in het samenbrengen van processen, systemen en mensen als de richting van de organisatie is bepaald. Ook data gedreven werken, beter monitoren en het gebruik van AI kan daaraan bijdragen. Voorgesteld wordt om een frictiebudget van € 300.000 voor 3 jaar beschikbaar te stellen en dit budget te dekken uit de Algemene reserve. Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Opschaling woningbouw vanaf 2026 Personeelslasten
De bouw-ambitie in onze gemeente is groot. Grondeigenaren/ontwikkelaars dienen initiatieven in die leiden tot een project of aanvragen die leiden tot een vergunning. De toenemende projectwerkzaamheden en procedures vragen om extra inzet van personeel. In de Kadernota 2026 is daarom voorgesteld hier extra budget beschikbaar te stellen. Uitgaande van 2 vaste personeelsleden kan rekening worden gehouden met een extra kostenpost ven € 200.000 structureel. Dekking van deze kosten vindt voor 80% plaats vanuit de projecten met overeenkomsten waarop de uren van deze medewerkers worden verantwoord. (Wanneer zou worden gekozen voor een flexibele schil (inhuur) dan zijn de kosten 100% duurder.) De projectleiding wordt gefinancierd uit inkomsten van ontwikkelaars. Dit voorstel leidt tot een structurele verlaging van het saldo begroting van respectievelijk € 40.000.

KN26 Optuigen programma Volkshuisvesting als onderdeel van toekomstig programma wonen
In de begroting 2025 hebben we opgenomen dat we ons voorbereiden op het programma Volkshuisvesting als onderdeel van het programma Wonen zoals omschreven in de omgevingsvisie. Om in 2026 een programma volkshuisvesting te starten is een deeltijd-programmamanager nodig. Voorgesteld wordt deze toe te voegen aan de formatie van team omgevingsbeleid (0,66 fte). De kosten voor een vaste medewerker bedragen ca. € 80.000. Dit voorstel leidt met ingang van 2025 tot een structurele verlaging van het saldo begroting van ca. € 80.000. Dit voorstel komt voor in programma 1 en 3.

KN26 Handhaving: Uitbreiding formatie taken buitengebied en nautisch toezicht
Het HHNK heeft een aantal taken en werkzaamheden in het buitengebied aan onze gemeente overgedragen. Het gaat onder meer om taken in het kader van de naleving van regels inzake Milieu, bedrijfscontroles, ondermijning (dumpingen van drugsafval) en aanrijdingen. Het ‘nieuwe’ gebied waar de gemeente nu verantwoordelijk voor is heeft een oppervlakte van 72 kilometer aan B-wegen, landweggetjes en doorgaande wegen waaronder een deel van de A7. In het buitengebied worden steeds vaker overtredingen gesignaleerd, variërend van illegale bewoning en afvaldumping tot strijdig gebruik van gronden. Dit ondermijnt zowel natuur- als ruimtelijke ordeningsdoelstellingen. Dumpingen van afval van synthetische drugs betekent niet alleen vervuiling maar is ook een grote kostenpost door het opruimen van de vervuilde grond. Maar ook zijn er illegale waterlozingen vanuit agrarisch bedrijven en het blokkeren van de waterkering in een sloot. Het controleren op vergunningen die worden afgegeven door het Hoogheemraadschap (steigers, obstakels, etc) en controles op scheurvormingen in wegen zullen onderdeel zijn van dit taakveld.Een andere nieuwe taak die onze gemeente heeft is het nautisch toezicht. Dit was voorheen een taak van de KLPD (korps landelijke politiediensten).  Een aantal gemeenten zoals Amsterdam, Amstelveen, Waterland en Hoorn hebben vanwege het grote werkaanbod hierin inmiddels een afdeling Nautisch Toezicht. De overlast op het water neemt toe. Ook worden binnen onze gemeentegrenzen regelmatig kinderen in snelle bootjes aangetroffen zonder de juiste vaarbescheiden. Boten/jachten in de pleziervaart moeten voldoen aan een set van technische eisen. Ook zien we regelmatig drankgebruik aan boord en een toename van ondermijning via het water. Dit gaat dan veelal om het vervoer van drugs maar ook over prostitutie, illegale vishandel en illegale visserij. Ook dienen we rekening te houden met de verharding van de maatschappij en het lak hebben aan de gestelde regelgeving op het water. Hierdoor zijn er al regelmatig escalaties met schippers van vaartuigen en andere betrokkenen. Toezicht in het kader van ondermijning op het water zal ook een onderdeel zijn van integrale controles. Deze integrale controles zullen altijd in nauwe samenwerking met onze ketenpartners (waaronder de politie, reddingstation Warder, de douane en de KNRM) worden uitgevoerd. Het (doen) naleven van water gerelateerde regelgeving vraagt ook om meer capaciteit. De samenwerking met het Waterschap en de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) intensiveert niet alleen, maar vraagt ook gemeentelijke regie. De uitbreiding van deze taken vraagt om 1 fte (boa) uitbreiding en een investering in een handhavingsvaartuig (een eenmalige investering van € 60.000). De structurele kosten bedragen € 85.000. Dit voorstel leidt met ingang van 2026 tot een structurele verlaging van het saldo begroting van € 85.000. Dit voorstel komt voor in programma 1 en 2.

KN26 Dienstverlening: Wijk- en buurtgericht werken
Om het wijk- en buurtgericht werken verder vorm te geven is het noodzakelijk om de participatie verder te vergroten in de vorm van een of meer extra participatie adviseurs of wijkregisseurs. De structurele personele kosten zullen circa € 100.000 per fte bedragen. Voorgesteld wordt om de structurele kosten te dekken binnen de bestaande begroting van de gemeente door het maken van keuzes bij de herinrichting van de organisatie (als stelpost bezuinigingen). Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het saldo begroting.

KN26 Uitbreiding formatie Team Projecten
De ambities binnen de gemeente zijn hoog. Ook de behoefte aan woningbouw blijft urgent. Om zowel de ambities van de gemeente als de behoefte aan woningbouw te kunnen (blijven) realiseren is met grote regelmaat de inzet van het Projectenbureau nodig. Denk aan bestaande projecten als De Lange Weeren, bedrijventerrein De Purmer, transformatie Julianaweg en diverse inbreidingslocaties. Er blijven echter ook nieuwe projecten bijkomen zoals een AMVO, Slobbeland en de realisatie van een nieuw gebouw voor de Trimaran. Daarnaast blijven er diverse initiatieven binnen komen via de Initiatievenloods die regelmatig verder gaan in de projectenorganisatie. Om dit te blijven faciliteren wordt een structurele uitbreiding van de bestaande formatie gevraagd met 8 uur per week. Hiervan kan 2 uur gedekt worden binnen de huidige formatie. Dit betekent dat er om 6 uur formatie uitbreiding gevraagd wordt. De kosten bedragen € 22.000 op jaarbasis. Dit voorstel leidt met ingang van 2026 tot een structurele verlaging van het saldo begroting van € 22.000.

KN26 Taakstelling organisatie
De komende jaren staat de doorontwikkeling van de organisatie op de agenda. In de Kadernota 2026 worden hiervoor ook de middelen gevraagd. Belangrijk voor de komende jaren is dat verschillende wetten, zoals bijvoorbeeld, de Omgevingswet een andere manier van het benaderen van vraagstukken vragen. Van sectoraal werken naar integraal aanpakken van taken,  programma’s en uitvoering. De afdeling waar iemand werkt is niet meer leidend maar de vakinhoudelijke bijdrage die iemand levert aan het werk dat gedaan moet worden. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan wet- en regelgeving maar zal ook de dienstverlening aan inwoners en bedrijven ten goede komen. De verwachting is dat hiermee, op termijn, ook efficiënter gewerkt kan worden door betere inhoudelijke afstemming en ‘kortere’ lijntjes. Vanaf 2027 is hiervoor een oplopende taakstelling opgenomen. Deze bijstelling leidt tot voor de jaren 2027 tot en met 2029 tot een verhoging van het saldo begroting met respectievelijk € 100.000, € 200.000 en € 300.000.

Structurele lasten Werkkostenregeling (WKR)
Elke organisatie heeft een bedrag dat elk jaar onbelast mag worden besteed. Dit wordt de vrije ruimte van de werkkostenregeling (WKR) genoemd. De vrije ruimte wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld. In tegenstelling tot andere organisaties vallen de uitgaven in de vrije ruimte van de raad ook onder de WKR. Het is de verwachting dat de gemeente ook komende jaren een naheffingsaanslag zal krijgen van de Belastingdienst omdat de vrije ruimte zal worden overschreden. Voorgesteld wordt om hiervoor met ingang van 2026 structureel een budget te ramen van € 50.000. Deze bijstelling leidt tot een structurele verlaging van het saldo begroting 2026 en verder.

Extra taakstelling op personele lasten
In navolging op de eerder opgenomen taakstelling op personeel wordt voorgesteld om een extra taakstelling op personele kosten op te nemen in 2028 en 2029. Het gaat om een extra voorziene besparing van € 200.000 in beide jaren. Een van de redenen hiervoor is dat in de concept-begroting op strategisch niveau formatie is opgenomen. De verwachting is dat hiermee ruimte komt om bijvoorbeeld werkprocessen door te lichten op efficiency en effectiviteit. Mede in het licht van het gemiddeld hoge aantal vacatures en de weerbarstige arbeidsmarkt zal het werk in de toekomst met minder medewerkers uitgevoerd moeten kunnen worden. Deze bijstelling leidt tot een verhoging van het saldo begroting in 2028 en 2029 met € 200.000.

KN26 Herinrichten milieustraat Oosthuizen (voorstel 23b/1)
Op de milieustraat Oosthuizen staan een aantal opstallen die volledig afgeschreven zijn. Nu de gemeenteraad heeft aangegeven dat men de milieustraat Oosthuizen wil open houden dienen deze opstallen vervangen te worden. Om de kosten te beperken is er besloten om de huidige opstallen te slopen en 2 portacabins terug te plaatsen die we nog in opslag hebben staan in Den Helder. Hier kan een kleine kantine, toilet en douche in gerealiseerd te worden. Verschil ten opzichte van de kadernota 2025: In de kadernota 2025 is uitgegaan van sluiting van de milieustraat Oosthuizen. Nu hiervan wordt afgezien, moeten er maatregelen worden getroffen om de huidige opstallen te vervangen. De lasten bedragen € 100.000 en worden in 20 jaar afgeschreven. De kapitaallasten bedragen hierdoor vanaf 2027 € 5.000 per jaar. Dit voorstel leidt vanaf 2027 tot een verlaging van het saldo begroting van € 5.000 per jaar.

Terugdraaien KN26 Herinrichten milieustraat Oosthuizen (voorstel 23b/1)
Het eerder ingediende plan voor vervanging van de opstallen op de milieustraat Oosthuizen wordt teruggedraaid. Het hierin opgenomen bedrag van €100.000 komt daarmee te vervallen. Ook de portacabins die hiervoor in eerste instantie zouden worden ingezet, zijn inmiddels verkocht en maken geen onderdeel meer uit van de oplossing. In plaats daarvan wordt aansluiting gezocht bij het participatietraject van het Grondstoffenplan. Binnen dit traject worden momenteel alternatieven verkend die beter passen bij de toekomstvisie en de behoefte van de organisatie. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de mogelijkheden van huur in plaats van aankoop. Een belangrijk uitgangspunt is dat de voorzieningen voor de medewerkers voldoen aan de Arbo-richtlijnen. Dit betekent dat er aandacht moet zijn voor een veilige, gezonde en comfortabele werkplek met onder andere geschikte faciliteiten voor pauze, sanitaire voorzieningen en werkomstandigheden. De vervolgstap is om de alternatieven uit te werken en de meest passende oplossing te selecteren, zodat medewerkers op de milieustraat Oosthuizen over een volwaardige en verantwoorde werkplek kunnen beschikken. Het terugdraaien van het eerdere plan betekent tevens dat de kapitaallast van €5.000 per jaar, die vanaf 2027 in de begroting was opgenomen, komt te vervallen. Deze bijstelling leidt met ingang van 2027 tot een structurele verhoging van het saldo begroting van € 5.000.